Блакада ў моры і паветры: што чакае Расею пасля гандлёвага эмбарга ЕЗ

• 17.05.2025, 20:30

Еўропа можа ўзмацніць санкцыі і ціск на ўласных гульцоў рынку з ЕЗ, якія дапамагаюць РФ.

Еўразвяз і Вялікая Брытанія, паводле звестак выдання Politico, абмяркоўваюць магчымасць увядзення самых жорсткіх на сёння эканамічных захадаў супраць Расеі - аж да поўнага гандлёвага эмбарга пасля адмовы РФ.

Але не варта ўспрымаць санкцыі як адзіную прыладу ціску на РФ. На агрэсара можа падзейнічаць толькі комплекс інструментаў: санкцыі, стварэнне неспрыяльных рынкавых умоў на рынку нафты, інтэнсіўныя ўдары дронамі па НПЗ і ВПК РФ і да таго падобнае. Для эфектыўнасці павінен быць задзейнічаны ўвесь комплекс захадаў, піша Віталь Шапран, эканаміст, экс-сябра Рады НБУ, для «Главреда».

Калі ж канцэнтравацца толькі на санкцыях - гэта рынак нафты. ЕЗ павінен навучыцца эфектыўна адміністраваць санкцыі, якія ўжо існуюць. Танкеры, якія вязуць расейскую нафту, павінны быць канфіскаваныя разам з грузам, пралівы Даніі павінны быць закрытыя для расейскіх суднаў. Я б сказаў, што гэта павінна быць больш падобна да блакады на моры і ў паветры.

Другі акцэнт - гэта ўзмацненне адказнасці тых, хто зарабляе на расейскай нафце. Павінна быць усё роўна, ты грамадзянін Індыі ці КНР - калі ты ўзбагачаешся за кошт скідак на расейскую нафту, то супраць такой асобы павінны быць уведзены персанальныя санкцыі.

Трэці акцэнт - гэта банкі, якія дапамагаюць Маскве. ЕЗ ужо даўно час заняцца аўстрыйскім RBI, вугорскім АТР і іншымі, якія прысутнічаюць у Маскве і маюць нядрэнныя абароты. Супраць банкаўскага сектара трэба пераходзіць да другасных санкцый, гэта значыць уводзіць санкцыі да банкаў, якія дапамагаюць расейцам у разліках і абыходзе санкцый.

Дапускаю, што поўнае эмбарга на таварным рынку можа павысіць попыт на некаторыя ўкраінскія тавары з боку ЕЗ. Што датычыцца РФ, то яны адчуюць дэфіцыт прытоку еўраў і даляраў ЗША, для іх гэта ўжо дэфіцытная валюта, а юань поўнасцю не можа задаволіць патрэбы расейскай эканомікі.

Эканоміка РФ аслаблена, нават падарваная ліквіднасць сістэмы дзяржаўных фінансаў. Цяпер гаворка ідзе пра большую інтэнсіўнасць санкцыйнага ціску і, магчыма, змены акцэнтаў у ціску на ўласных гульцоў рынка з ЕЗ, якія дапамагаюць РФ.

У той жа час расейцы актыўна шукаюць новыя рынкі збыту ў Азіі: В'етнам, Малайзія, Філіпіны і іншыя. Але паколькі ім не ўдаецца імгненна прасунуць туды свае паслугі і тавары, таму эфектыўнага замяшчэння еўрапейскіх рынкаў не будзе.